'Τα δάση θέλουν πολιτικές πρόληψης και όχι καταστολής πυρκαγιών' στη Νικολέτα Τζώρτζη - "ΥΠΑΙΘΡΟΣ ΧΩΡΑ" 23/8/2021

Το δάσος δεν πρέπει να το θυμόμαστε μόνο όταν καίγεται.

Η προστασία των δασικών οικοσυστημάτων απαιτεί συγκεκριμένες ενέργειες όλο τον χρόνο. 

Απαιτεί πρόληψη και όχι καταστολή. 

Τον χειμώνα κάνεις καθαρισμούς δασών για να μειώσεις την καύσιμη ύλη, να ανοίξεις δασικούς δρόμους, να δημιουργήσεις αντιπυρικές ζώνες. Όταν ξεσπάσει πυρκαγιά, τις περισσότερες φορές είναι αργά». Με τα λόγια αυτά, ο πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ) – Παράρτημα Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, Θανάσης Πετρόπουλος, επισημαίνει στην «ΥΧ» την ανάγκη αλλαγής του μοντέλου αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών που ακολουθείται από το 1998, όταν η δασοπυρόσβεση από τις Δασικές Υπηρεσίες πέρασε στο Πυροσβεστικό Σώμα. 

«Τη φωτιά δεν τη σβήνεις με τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα το καλοκαίρι, όσα και αν αγοράσεις. Εάν σου ξεφύγει στο πρώτο μισάωρο και πάρει διαστάσεις, δύσκολα τη σταματάς μετά. Τη φωτιά τη σβήνεις από τον χειμώνα. 

Οι δασικές πυρκαγιές αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά κυρίως με δασοπυροσβέστες, αλυσοπρίονα, σκαπτικά μηχανήματα, αντιπυρικές ζώνες», αναφέρει ο κ. Πετρόπουλος και προσθέτει: 

«Η Δασολογία είναι ο επιστημονικός τομέας που μελετά και γνωρίζει καλύτερα από όλους το δάσος. Η ανασυγκρότηση των δασικών υπηρεσιών είναι ουσιαστικό προαπαιτούμενο για την πρόληψη των πυρκαγιών και τη σωστή διαχείριση των δασών. 

Μέρος των χρημάτων που διατίθενται στην καταστολή των πυρκαγιών και μετέπειτα στην αποκατάσταση των ζημιών, θα πρέπει να δίδονται για να στελεχωθούν οι δασικές υπηρεσίες, ώστε να συμβάλλουν στην πρόληψη. Αρκεί να τονίσουμε πως για το 2021 οι Δασικές Υπηρεσίες κοστολόγησαν τις παρεμβάσεις πρόληψης σε 17,7 εκατομμύρια ευρώ και αντ’ αυτού έλαβαν 1,7 εκατ. ευρώ.

Αυτό πρέπει να αλλάξει». Αλλαγή μοντέλου αναδασώσεων Το μεγάλο στοίχημα, όπως αναφέρει ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, είναι η αλλαγή του μοντέλου αναδασώσεων σε αστικά δάση, καθώς υπάρχουν πολλές άλλες επιλογές φύτευσης δέντρων που καίγονται πιο δύσκολα και δένουν άριστα με το ελληνικό τοπίο. «Τέτοια είναι οι δρύες, οι κουτσουπιές, οι χαρουπιές, οι ακακίες, τα πουρνάρια, τα κυπαρίσσια και άλλα αυτοφυή της ελληνικής υπαίθρου», αναφέρει χαρακτηριστικά. 

 Σε ό,τι αφορά τις πρόσφατες φωτιές στην Ηλεία, τόνισε πως θα πρέπει να αφήσουμε το δάσος μόνο του να αναγεννηθεί, ώστε να αποκατασταθεί όλη η ζωή που υπήρχε μέσα σε αυτό. Η Πολιτεία θα πρέπει να προβεί στα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα, να περιορίσει τις λασπορροές και τις κατολισθήσεις. Εξίσου σημαντικό είναι σε περιοχές όπως η Αρχαία Ολυμπία, τα σπίτια που βρίσκονται σε δασικές εκτάσεις και καταστράφηκαν, να ξαναφτιαχτούν με άλλες προδιαγραφές, ώστε να είναι πιο «ανθεκτικά» στις φωτιές. 

 «Θα πρέπει, όπως εφαρμόζεται αντισεισμικός κανονισμός στα σπίτια, να υπάρχει και αντίστοιχος αντιπυρικός, για την προστασία των σπιτιών που βρίσκονται κοντά σε δασικές εκτάσεις. 

Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει αντιπυρικό σχέδιο για κάθε δασικό οικισμό, ώστε κάθε κοινότητα να είναι προετοιμασμένη για το χειρότερο σενάριο», υποστηρίζει ο κ. Πετρόπουλος. Δυτική Ελλάδα, η πιο πυρόπληκτη περιφέρεια της χώρας 

Ο ίδιος, στηριζόμενος στα στοιχεία που έχει συλλέξει ο Αντιστράτηγος – Υπαρχηγός ΠΣ, ε.α., Ανδριανός Γκουρμπάτσης, τονίζει ότι η πιο πυρόπληκτη περιφέρεια της Ελλάδας, τόσο σε αριθμό δασικών πυρκαγιών, όσο και σε καμένες εκτάσεις κατά τα τελευταία 21 έτη, είναι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και εντός αυτής η πιο πυρόπληκτη Περιφερειακή Ενότητα είναι η ΠΕ Ηλείας. Σύμφωνα με τα στοιχεία, ενώ πανελλαδικά σε πληθυσμό ανά 100.000 κατοίκων αντιστοιχούν 12,7 δασικές πυρκαγιές, στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ανά 100.000 κατοίκους αντιστοιχούν 223,5 δασικές πυρκαγιές, ενώ στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας ανά 100.000 κατοίκους αντιστοιχούν 369,9 δασικές πυρκαγιές.

"Υπάρχουν και άλλα δένδρα" . Συνέντευξη στον Σωτήρη Παπανδρέου 2021 08 11 εφημερίδα "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ"

Το ζήτημα της αναδάσωσης αποτελεί τα τελευταία χρόνια θέμα έντονων συζητήσεων στην Ελλάδα, καθώς το πεύκο είναι ένα όμορφο αυτοφυές δένδρο, το οποίο όμως σε περίπτωση πυρκαγιάς μετατρέπεται σε εμπρηστική βόμβα. Το θέμα απασχολεί και τον πρόεδρο του ΓΕΩΤΕΕ (Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας) Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, Θανάση Πετρόπουλο, ο οποίος από την τραγωδία στο Μάτι το 2018, είχε αναδείξει αυτό τον προβληματισμό. Εξηγούσε από τότε, πόσο προβληματική είναι η εξάπλωση της «μονοκαλλιέργειας» των πεύκων, τα οποία ειδικά σε κατοικημένες περιοχές, μπορούν να γίνουν πολύ επικίνδυνα και απειλητικά για την ανθρώπινη ζωή και τις περιουσίες, όπως έχει αποδειχθεί πολλές φορές στο παρελθόν. ΜΟΝΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ «Το πεύκο είναι ένα όμορφο δένδρο από αισθητικής πλευράς, αυτοφυές της ελληνικής χλωρίδας, φυτρώνει και πολλαπλασιάζεται εύκολα και θέλει από καλλιεργητική φροντίδα τα ελάχιστα». Γι΄αυτό και αποτελεί την αγαπημένη επιλογή εργολάβων και αναδασωτών. Ιδίως όταν μιλάμε για την αναδάσωση περιοχών που βρίσκονται κοντά ή μέσα σε κατοικημένες ζώνες. Καθόλου τυχαία λοιπόν η προτροπή, «φύτεψε ένα δένδρο μπορείς», που κάποια στιγμή περιορίστηκε στο «φύτεψε κι εσύ ένα πεύκο, μπορείς». Ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ τόνισε όμως ότι «το πεύκο, όχι μόνο πιάνει εύκολα φωτιά, αλλά εφόσον πιάσει σβήνει πολύ δύσκολα», επισημαίνει ο κ. Πετρόπουλος. Το ρετσίνι με το οποίο είναι γεμάτο το πεύκο, είναι καύσιμο. Οταν το δένδρο καίγεται και αυτό το καύσιμο εξατμίζεται, προκαλείται μια χημική αντίδραση που εκλύει κηροζίνη υπό τη μορφή ενός σύννεφου που κινείται με τον άνεμο. «Μιλάμε δηλαδή για μια βόμβα, την οποία επιλέγουμε ακόμη και για κατοικημένες περιοχές», τονίζει. Ο Θανάσης Πετρόπουλος τόνισε στην «Π» πως ο ίδιος διαφωνεί με τη ριζική κατάργηση του πεύκου. Όπως και με την μονοκαλλιέργεια αυτού του δένδρου. Όπως σημειώνει, το δάσος είναι ένα ενιαίο οικοσύστημα που φιλοξενεί φυτά, ζώα, έντομα και μύκητες που συμβιώνουν αρμονικά. Οποιαδήποτε παρέμβαση για ριζική αναθεώρηση του συστήματος αναδασώσεων πρέπει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη της, αυτή την παράμετρο. Όπως επίσης και το γεγονός ότι πρέπει να δούμε και άλλες εναλλακτικές δενδροφύτευσης στις καμένες εκτάσεις. Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ, υπάρχουν πολλές άλλες επιλογές φύτευσης με δένδρα που καίγονται πιο δύσκολα και δένουν άριστα με το ελληνικό τοπίο, όπως είναι οι δρύες, οι κουτσουπιές, οι χαρουπιές, οι ακακίες, τα πουρνάρια, τα κυπαρίσσια και άλλα αυτοφυή της ελληνικής υπαίθρου. «Πρέπει λοιπόν και στις αναδασώσεις να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας. Να υπάρχουν εναλλαγές δένδρων, έτσι ώστε να ανακόπτεται η ταχύτητα της φωτιάς, όταν ξεσπάσει», τονίζει ο Θανάσης Πετρόπουλος. Επίσης, η προστασία των δασικών οικοσυστημάτων θα πρέπει να περιλαμβάνει παρεμβάσεις όλο τον χρόνο και τέτοιες είναι οι καθαρισμοί δασών, η διάνοιξη δασικών οδών, η δημιουργία αντιπυρικών δρόμων και άλλων.

«Πρέπει να αλλάξει επιτέλους το μοντέλο των αναδασώσεων»

 

Συνέντευξη μου στην εφημερίδα Καθημερινή της Κυριακής 8/8/2021 στην Τάνια Γεωργιοπούλου

 «Tα όμορφα πεύκα, άσχημα καίγονται. Αναδασώσεις σωστές βόμβες»

Σύμφωνα με ειδικούς, το ρετσίνι με το οποίο είναι γεμάτο το πεύκο, είναι καύσιμο όπως το πετρέλαιο. Φωτ. INTIME NEWS / ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΠΑΝΤΑΗΣ

«Tα όμορφα πεύκα, άσχημα καίγονται. Αναδασώσεις σωστές βόμβες». Σε κείμενό του με αυτόν τον τίτλο το 2018, ο τότε νέος πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ (Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας) Πελοποννήσου και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, Θανάσης Πετρόπουλος, λίγες ημέρες μετά την τραγωδία στην Ανατολική Αττική, εξηγούσε πόσο προβληματική είναι η εξάπλωση της «μονοκαλλιέργειας» των πεύκων. Οπως όμως ο ίδιος επισημαίνει στην «Κ», όχι μόνο κάνουμε λάθη, αλλά δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας, ακόμα και όταν μας κοστίζουν ζωές. 

«Μια τραγωδία για να κάνει την εμφάνισή της χρειάζεται να την “υποδεχθούν” πολλές παθογένειες, από την πιο μικρή έως την πιο μεγάλη. Ακόμη και μια απλή λεπτομέρεια στην οποία δεν πάει ο νους μας, τουλάχιστον όχι τη στιγμή που πρέπει, είναι ικανή να πυροδοτήσει μια βόμβα με ανυπολόγιστες συνέπειες κατά την έκρηξή της», επισημαίνει. Ο λόγος για το πεύκο…

«Το πεύκο, αν και κατεξοχήν επικίνδυνο δένδρο, αποτελεί την αγαπημένη επιλογή εργολάβων και αναδασωτών. Ιδίως όταν μιλάμε για την αναδάσωση περιοχών που βρίσκονται κοντά ή μέσα σε κατοικημένες ζώνες», τονίζει ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ. Φυσικά η προτίμηση αυτή είναι αιτιολογημένη. «Το πεύκο είναι ένα όμορφο δένδρο από αισθητικής πλευράς, αυτοφυές της ελληνικής χλωρίδας, φυτρώνει και πολλαπλασιάζεται εύκολα και θέλει από καλλιεργητική φροντίδα τα ελάχιστα». Καθόλου τυχαία λοιπόν η προτροπή, «φύτεψε ένα δένδρο μπορείς», κάποια στιγμή περιορίστηκε στο «φύτεψε κι εσύ ένα πεύκο, μπορείς». 

«Το πεύκο, όχι μόνο πιάνει εύκολα φωτιά (σ.σ. για την ακρίβεια είναι βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα καεί ως στοιχείο του κύκλου ζωής του, εφόσον αφεθεί χωρίς διαχειριστική φροντίδα), αλλά εφόσον πιάσει σβήνει πολύ δύσκολα», επισημαίνει ο κ. Πετρόπουλος. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το ρετσίνι με το οποίο είναι γεμάτο το πεύκο, είναι καύσιμο, όπως είναι το πετρέλαιο. Οταν το δένδρο καίγεται και αυτό το καύσιμο εξατμίζεται, προκαλείται μια χημική αντίδραση και βγαίνει κηροζίνη υπό τη μορφή ενός σύννεφου που κινείται με τον άνεμο. 

«Μιλάμε δηλαδή για μια κινητή βόμβα, την οποία επιλέγουμε ακόμη και για κατοικημένες περιοχές», τονίζει. 

Οπως εξηγεί, υπάρχουν πολλές άλλες επιλογές φύτευσης. «Υπάρχουν δένδρα που καίγονται πιο δύσκολα και δένουν άριστα με το ελληνικό τοπίο. Τέτοια είναι οι δρύες, οι κουτσουπιές, οι χαρουπιές, οι ακακίες, τα πουρνάρια, τα κυπαρίσσια και άλλα αυτοφυή της ελληνικής υπαίθρου. Πρέπει λοιπόν και στις αναδασώσεις να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας». Επίσης είναι πολύ σημαντικό, τονίζει, να υπάρχουν εναλλαγές δένδρων, «έτσι ώστε να ανακόπτεται η ταχύτητα της φωτιάς, όταν ξεσπάσει». Για να υπάρξει φωτιά στο δάσος χρειάζονται δύο πράγματα, ανάφλεξη και καύσιμη ύλη. «Την ανάφλεξη μπορούν να την προλάβουν τα μέτρα φύλαξης, τη μείωση της καύσιμης ύλης μπορούν να την κάνουν μόνο οι δασικές υπηρεσίες. Κάνουμε ένα σημαντικό λάθος, ασχολούμαστε με το δάσος μόνο όταν έχουμε πυρκαγιές. Η προστασία των δασικών οικοσυστημάτων θα πρέπει να περιλαμβάνει παρεμβάσεις όλο τον χρόνο και τέτοιες είναι οι καθαρισμοί δασών, η διάνοιξη δασικών οδών, η δημιουργία αντιπυρικών δρόμων και άλλων».

Δασικές Πυρκαγιές 2021 . Κάτι κάνουμε λάθος και πρέπει γρήγορα να το αλλάξουμε.

 

Δασικές Πυρκαγιές 2021.

Δεν είμαι οπαδός των σεναρίων συνομωσίας. Τα απεχθάνομαι.

 Δεν πιστεύω πως οι φωτιές μπήκαν για τις ανεμογεννήτριες! Για να μπουν ανεμογεννήτριες δεν χρειάζεται να καούν δάση. 

Δεν πιστεύω ότι σκοτεινές δυνάμεις εργάζονται για τον αφανισμό μας, γιατί απλά οι Έλληνες δεν είμαστε ο περιούσιος λαός του Κυρίου. 

Ο πλανήτης γη είναι ένα τεράστιο πάζλ και η Ελλάδα μια μικρή ψηφίδα. Αυτό είμαστε.

Πιστεύω ότι για την αναποτελεσματική δασοπυρόσβεση, ευθύνεται το μοντέλο αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών που εφαρμόζουμε από το 1998, όταν η δασοπυρόσβεση από τις Δασικές Υπηρεσίες πέρασε στο Πυροσβεστικό Σώμα.

Για όλα τα προβλήματα, τις λύσεις μπορούν να δώσουν η επιστημονική γνώση και οι θεσμοί της οργανωμένης πολιτείας. Για το δεύτερο ας μιλήσουν άλλοι, εμένα ας μου επιτρέψετε να αναφερθώ στο πρώτο.

Η Δασολογία είναι ο επιστημονικός τομέας που μελετά και γνωρίζει καλύτερα από όλους μας το δάσος. Στη λεκάνη της Μεσογείου πάντα υπήρχαν δασικές πυρκαγιές. Οι περίοδοι ξηρασίας, οι καύσωνες, τα πεύκα, δημιουργούσαν ιδανικές συνθήκες για φωτιές.

Στη χώρα μας η έκταση των καμένων δασών ανά έτος, ελάχιστα διαφοροποιείται. Υπάρχουν χρονιές ιδανικές για δασικές πυρκαγιές- λόγω κλιματικών συνθηκών- όπου τα ποσοστά καμένης δασικής γης αυξάνονται θεαματικά. Τέτοιες χρονιές ήταν το 1987, το 2007 και δυστυχώς το 2021. Το δυσάρεστο είναι ότι τα τελευταία 20 χρόνια έχουν αυξηθεί οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, ζώα και κατεστραμμένα σπίτια.

Σήμερα προσπαθούμε να σβήσουμε τις πυρκαγιές στα δάση κυρίως από τον αέρα και όχι από το έδαφος. Το 2021 εξελίσσεται σε κακή χρονιά παρά το γεγονός ότι έχουμε τα περισσότερα εναέρια μέσα πυρόσβεσης από ποτέ.

Οι δασικές πυρκαγιές αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά κυρίως με δασοπυροσβέστες, αλυσοπρίονα, σκαπτικά μηχανήματα, αντιπυρικές ζώνες.

Η προστασία του δάσους απαιτεί ενέργειες όλο το χρόνο.

Και προστασία σημαίνει τον χειμώνα να κάνεις καθαρισμούς δασών για να μειώσεις την καύσιμη ύλη, να ανοίγεις δασικούς δρόμους, να δημιουργείς ζώνες. Για το 2021 οι Δασικές Υπηρεσίες κοστολόγησαν τις παραπάνω παρεμβάσεις τους σε17,7εκ€, αντ αυτού έλαβαν 1,7εκ €.

Και κάτι άλλο, το κτηματολόγιο και δασολόγιο αργούν, και οι βίλες φυτρώνουν ανάμεσα στα πεύκα.

Ανεξάρτητα εάν συμφωνεί κανείς με τις απόψεις μου, το σίγουρό είναι ότι δεν μπορούμε να αντέξουμε άλλα καμένα δέντρα, σπίτια και την απώλεια ανθρώπων και ζώων.

Κάτι δεν κάνουμε σωστά και πρέπει να το αλλάξουμε και η αλλαγή πρέπει να γίνει τώρα.